Mija 15. rocznica wstąpienia Polski do Unii Europejskiej
Artykuły

1 maja 2004 r. to bardzo ważna, nie tylko dla Polaków, data. W tym dniu do Unii Europejskiej przyjętych zostało aż 10 nowych krajów – Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry.

Było to największe w historii wspólnoty jednorazowe jej poszerzenie.

Marzenie wielu poprzednich pokoleń naszych rodaków stało się wreszcie faktem. Dziś Polacy, w towarzystwie innych, wyżej wymienionych państw, mogą świętować 15. rocznicę tego doniosłego wydarzenia. Warto jednak mieć świadomość, że droga Polski do członkostwa w UE była skomplikowana i długa.

Początku powojennej integracji Europy należy szukać w 1951 r. Na mocy podpisanego 18 kwietnia przez sześć państw: Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, RFN i Włochy traktatu paryskiego powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Porozumienie weszło w życie 23 lipca 1952 r. 1 stycznia 1958 r., na podstawie traktatów rzymskich, utworzono z kolei Europejską Wspólnotę Gospodarczą. To właśnie te dwie instytucje stały się filarami przyszłej Unii Europejskiej.

7 lutego 1992 r. podpisano Traktat o Unii Europejskiej, tzw. traktat z Maastricht, w wyniku którego 1 listopada 1993 r. została utworzona Unia Europejska. Do wspólnoty przyjęto także kolejne państwa: Danię, Irlandię i Wielką Brytanię (1973), Grecję (1981), Hiszpanię i Portugalię (1986) oraz Austrię, Finlandię i Szwecję (1995). W skład Unii wchodziło więc już 15 państw.

Gdy Europa Zachodnia rozpoczynała, a później kontynuowała proces zjednoczenia, w Polsce, aż do 1989 r., rządzili komuniści. Strategiczne decyzje, związane z kierunkami rozwoju kraju – zarówno pod względem gospodarczym jak i politycznym, też nie zapadały w Warszawie. Pomiędzy wschodnią i zachodnią częścią Europy zadomowiła się, na kilka dziesięcioleci, «żelazna kurtyna».

Zmiana nastąpiła dopiero po pierwszych częściowo wolnych wyborach (4 czerwca 1989 r.), rozwiązaniu Układu Warszawskiego (lipiec 1991 r.), rozpadzie ZSRR (grudzień 1991 r.) i wycofaniu z terenu kraju ostatnich radzieckich, a właściwie już rosyjskich żołnierzy (wrzesień 1993 r.). Dopiero w tych warunkach Polska mogła, już samodzielnie, określić i obrać euroatlantycki kurs. Wiele lat starań doprowadziło do pierwszego, jakże przełomowego z punktu widzenia międzynarodowego bezpieczeństwa, sukcesu – 12 marca 1999 r. Polska stała się członkiem NATO.

Rzeczpospolita bardzo wcześnie rozpoczęła dążenia związane z przystąpieniem do Unii Europejskiej. W 1994 r. złożyła wniosek o członkostwo, choć już od grudnia 1990 r. trwały oficjalne negocjacje (zakończyły się one podpisaniem w grudniu 1991 r. stowarzyszeniowego «Układu europejskiego», a także handlowej «Umowy przejściowej», która weszła w życie 1 marca 1992 r.).

Kolejne dwa traktaty – amsterdamski (1997) i nicejski (2001) zreformowały instytucje unijne w celu usprawnienia ich funkcjonowania i przystosowania do szybko rozwijającego i zmieniającego się świata. Siła Wspólnoty Europejskiej polega głównie na zsumowaniu potencjałów poszczególnych państw członkowskich (dzięki temu, zarówno gospodarczo, jak i militarnie można ją zestawić z USA i Chinami), ale także na oparciu się o wspólne wartości (demokratyczny ustrój, przestrzeganie swobód i praw obywatelskich, równość obywateli wobec prawa, niezależne sądownictwo, wolne media) i prowadzeniu spójnej polityki gospodarczej, zagranicznej i bezpieczeństwa – zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Bardzo ważna jest również solidarność krajów Unii wobec nowo przyjmowanych państw – ogromne pieniądze z różnych funduszy przeznacza się na wyrównywanie różnic infrastrukturalnych i gospodarczych pomiędzy «starymi» i «nowymi» członkami UE.

Po długich i trudnych rozmowach akcesyjnych, wielu latach prac dostosowujących polskie prawo do standardów unijnych, zatwierdzeniu Traktatu akcesyjnego przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej (kwiecień 2003 r.), ratyfikacji Traktatu przez wszystkie kraje członkowskie Unii, Polska 1 maja 2004 r. została pełnoprawnym członkiem wspólnoty. Warto dodać, że w Polsce proces przyjęcia traktatu odbył się w formie ogólnonarodowego referendum, które miało miejsce w dniach 7–8 czerwca 2003 r. Za przystąpieniem do UE opowiedziało się 77, 45% biorących udział w głosowaniu. Tak wysokie poparcie Polaków dla członkostwa w strukturach euroatlantyckich utrzymuje się (z niewielkimi zmianami) do dziś i jest jednym z wyższych wśród obywateli wszystkich państw Unii.

W 2004 r., po wstąpieniu Polski i dziewięciu innych krajów, Wspólnota Europejska liczyła 25 państw. Obecnie jest ich 28 – członkami stały się także Bułgaria i Rumunia (2007 r.) oraz Chorwacja (2013 r.). Kolejne 5 państw posiada status kandydata, a 2 do niego aspirują.

Nie należy zapominać również o licznych ułatwieniach w codziennym życiu obywateli wspólnoty: jednolite paszporty, swoboda w przekraczaniu granic, wspólna waluta, możliwość pracy i zamieszkania w dowolnym państwie Unii, wolność działalności gospodarczej, brak podwójnego opodatkowania i wiele innych.

Warto również wspomnieć o symbolach Unii Europejskiej: hymnie («Oda do radości» – instrumentalna wersja końcowego fragmentu IX Symfonii Ludwiga van Beethovena), fladze (12 złotych gwiazd na błękitnym tle – symbolizują one jedność i solidarność członków wspólnoty), dewizie (motto UE brzmi w wersji łacińskiej: «In varietate concordia», a w tłumaczeniu na język polski: «Jedność w różnorodności» lub «Zjednoczona w różnorodności») oraz Dniu Europy (obchodzony jest 9 maja we wszystkich państwach członkowskich w związku z «Deklaracją» Roberta Schumana – dokumentem, który zapoczątkował proces jednoczenia Europy). Symbole te dobrze oddają ducha wolnej i zjednoczonej Europy.

Piotr KOWALIK,
nauczyciel skierowany do Łucka przez ORPEG

 

Powiązane publikacje
W Dubnie uporządkowano stary polski cmentarz
Wydarzenia
Członkowie Dubieńskiego Towarzystwa Kultury Polskiej oraz parafianie kościoła Świętego Jana Nepomucena po raz kolejny uporządkowali stary polski cmentarz przy ulicy Młyniwskiej w Dubnie.
28 marca 2024
Na uniwersytecie w Łucku otwarto polsko-ukraińską przestrzeń «Okolica»
Wydarzenia
Przestrzeń «Okolica» na Wydziale Filologii i Dziennikarstwa Wołyńskiego Uniwersytetu Narodowego im. Łesi Ukrainki jest zarówno rekreacyjna, jak i edukacyjna. Została uroczyście otwarta 28 marca.
28 marca 2024
Ukazał się nr 6 «Monitora Wołyńskiego»
Wydarzenia
Zapraszamy Państwa na łamy dzisiejszego numeru «Monitora Wołyńskiego». Piszemy w nim m.in. o rodzinnych historiach Władysława Bagińskiego z Równego, mistrzu Wielkiej Brytanii i Australii w szermierce urodzonym na Wołyniu, a także zapraszamy na rozmowę z organmistrzem Sandorem Schreinerem.
28 marca 2024
Sandor Schreiner: «Nie ma dwóch takich samych organów»
Rozmowy
W maju tego roku w kościele Świętego Jana Nepomucena w Dubnie zostaną poświęcone organy. Pierwsze i jak dotąd jedyne w całym obwodzie rówieńskim zainstalowane w latach niepodległości w czynnym kościele katolickim. Budował je organmistrz z Zakarpacia Sandor Schreiner. Proponujemy uwadze Czytelników wywiad z artystą.
27 marca 2024
Letnia szkoła języka, literatury i kultury polskiej na Uniwersytecie Śląskim
Konkursy
Szkoła Języka i Kultury Polskiej na Uniwersytecie Śląskim zaprasza na bezpłatną letnią szkołę w ramach programu Letnie kursy NAWA.
26 marca 2024
ABC kultury polskiej: Reksio i reszta ferajny
Artykuły
Niech podniesie rękę w górę każdy, kto w czasach magicznego dzieciństwa poznał animowaną opowieść zaczynającą się od słów: «Dawno, dawno temu w Krainie Deszczowców zaginął sławny badacz latających żab profesor Baltazar Gąbka. Z Krakowa wyrusza ekspedycja kierowana przez niemniej słynnego podróżnika – Wawelskiego Smoka, któremu w niebezpiecznej wyprawie towarzyszy książęcy kucharz Bartolini Bartłomiej. Ich śladem podąża tajemniczy Don Pedro...»
25 marca 2024
Uporządkowano polski cmentarz wojenny na Wołyniu
Wydarzenia
Tradycją stały się prace przy uporządkowaniu grobów na Polskim Cmentarzu Wojennym w Przebrażu. Teraz miejscowość nazywa się Hajowe. Dwa razy do roku, jesienią i przed Świętami Wielkanocnymi, przyjeżdża tu grupa inicjatywna Stowarzyszenia Kultury Polskiej im. Ewy Felińskiej na Wołyniu.
23 marca 2024
Park jako symfonia. Przy sali organowej w Równem powstanie gotycki ogród
Artykuły
W Równem publiczności zaprezentowano propozycje rozwiązań krajobrazowych i architektonicznych, które mogą zostać zrealizowane w ramach projektu «Gotycki Ogród Sali Organowej». Obejmuje on aranżację przestrzeni kulturalnej przy Sali Muzyki Kameralnej i Organowej Rówieńskiej Filharmonii Obwodowej, dawnym kościele Świętego Antoniego.
23 marca 2024
Zmasowany ostrzał Ukrainy: w nocy uszkodzono 25 gospodarstw domowych na Tarnopolszczyźnie
Wydarzenia
25 prywatnych gospodarstw domowych w kilku hromadach na Tarnopolszczyźnie zostało uszkodzonych podczas zmasowanego ostrzału Ukrainy, który odbył się w nocy z 21 na 22 marca. Poinformowały o tym podczas briefingu władze obwodu tarnopolskiego.
22 marca 2024