Unikatowe dzieła sztuki pochodzące z Ołyki są eksponowane w Muzeum Sztuk Pięknych w Łucku. Wystawa została otwarta w ramach dorocznej muzealnej akcji kulturalnej, która w tym roku poświęcona została ołyckim zbiorom książąt Radziwiłłów.
Wernisaż wystawy «Dzieła sztuki z Zamku w Ołyce» odbył się 7 listopada. W tym dniu Muzeum Sztuk Pięknych w Łucku obchodziło 45-lecie.
Dyrektor Muzeum Zoja Nawrocka wspominała, jak jeszcze w wieku szkolnym po raz pierwszy zwiedziła Ołykę. «Błąkałam się po ruinach zabytkowego kościoła, w którym na podłodze porozrzucane były fragmenty zdewastowanych rzeźb, zniszczonych gobelinów i innych przedmiotów. Ta majestatyczna świątynia stała wówczas doszczętnie zrujnowana. Bez zastanowienia się podniosłam jakiś kamyczek i zabrałam sobie na pamiątkę. O tej świątyni, o dziełach sztuki, które tam przechowywano, dowiedziałam się o wiele później» – powiedziała.
Dodała, że nadszedł czas zbierania kamieni. Cały projekt «Dzieła sztuki z Zamku w Ołyce» jest swoistym zbieraniem kamieni. Nie my je rozrzucaliśmy, nie my dewastowaliśmy, ale to nasze pokolenie musi zrobić porządek z przeszłością i wzbogacić to, co posiadamy. Eksponaty, które dziś prezentujemy, to dzieła sztuki z kolekcji Radziwiłłów, którzy gromadzili je w ciągu kilku wieków. Część z nich została zniszczona» – powiedziała Zoja Nawrocka.
Na wystawę złożyły się dzieła sztuki użytkowej oraz malarstwa i grafiki z ХVII–XIХ wieku. W centrum kolekcji znajduje się odrestaurowany obraz «Ślub księcia Mikołaja Radziwiłła i Katarzyny Gonzagi». «To płótno należy do licznej serii dużych rozmiarów szkiców, przygotowanych jako wzory do ogromnych gobelinów stworzonych w XVI – połowie XVIII wieku. Było 30 takich wielkich obrazów związanych z rodem Radziwiłłów. Z tej serii zachował się tylko obraz «Ślub księcia Mikołaja Radziwiłła i Katarzyny Gonzagi» i niewielki fragment, znajdujący się obecnie, o ile się nie mylę, w Nieświczu» – powiedział Taras Otkowicz, kierownik Lwowskiego Oddziału Narodowego Naukowo-Badawczego Centrum Konserwatorskiego Ukrainy.
Przypomniał zgromadzonym, że dzieło ukazuje ceremonię ślubu per procura: «Katarzyna Gonzaga wychodziła za mąż za króla Zygmunta ІІ Augusta. Ślub odbył się w Wiedniu, w katedrze Świętego Szczepana. Zygmunt ІІ August przebywał wówczas w Polsce. Miał chyba o wiele ważniejsze sprawy od własnego ślubu, delegował więc do Wiednia swojego przyjaciela księcia Mikołaja «Czarnego» Radziwiłła».
Kierownik działu restauracyjnego Lwowskiego Oddziału Narodowego Naukowo-Badawczego Centrum Konserwatorskiego Ukrainy Myrosława Bilecka-Zwarycz powiedziała o trudnościach, które pojawiły się w trakcie restauracji obrazu. «Pierwszy problem – zniszczony dublaż, co związane było z tym, że wcześniej już przeprowadzono zabieg dublażu obrazu i obraz częściowo doznał deformacji. Nasz konserwator dokonał nowego dublażu. Prace konserwatorskie są dobrze wykonane, jeżeli są prawie niezauważalne. Moim zdaniem, nam się to udało – podkreśliła Myrosława Bilecka-Zwarycz.
Wśród bardzo cennych eksponatów wystawy znajduje się także gobelin z drugiej połowy XVI wieku. Dyrektor Muzeum Historii Łuckiego Bractwa Olena Biriulina zaznaczyła, że chodzi o dwa fragmenty gobelinu, które udało się datować. «Jest to tzw. werdiura z wizerunkami owadów i ptaków oraz pejzażem w tle. Ten gobelin jako eksponat użytkowy miał nie najlepsze warunki przechowywania, dlatego jest tak unikalny. Trzeba także zbadać ośrodek, w którym został wyprodukowany» – powiedziała Olena Biriulina. Dodała, że nie wie, czy na terenie Ukrainy uda się znaleźć instytucję, która zgodziłaby się na restaurację takiego ręcznie tkanego gobelinu.
Olga SZERSZEŃ
Zdjęcia autorki
CZYTAJ TAKŻE:
W ŁUCKU ZAPREZENTOWANO KOLEKCJĘ RADZIWIŁŁÓW
«WOŁYŃ NA MAPACH XVI–XX WIEKU»: W ŁUCKU OTWORZONO WYSTAWĘ EKSPONATÓW ZE ZBIORÓW WIKTORA LITEWCZUKA