W przeddzień Wielkanocy w kilku miejscowościach w obwodzie wołyńskim i rówieńskim miejscowi Ukraińcy z wdzięczności dla Polaków porządkowali cmentarze katolickie.

Jedną z takich nekropolii był stary cmentarz w Szpanowie koło Równego. «Inicjatorem akcji porządkowania było właściwie Stowarzyszenie «Wołyński Rajd Motocyklowy». Członków tego Stowarzyszenia, m.in. pana Henryka Kozaka, znam już wiele lat. Porządkują polskie cmentarze w Ukrainie. W tym roku WRM planował udać się na cmentarze w Odessie, Hajsynie i Brodach. Ułożono harmonogram, zarezerwowano hotele. Ale nie udało się. Kiedy zobaczyłem, jak Polacy traktują Ukraińców, ilu oni przyjęli naszych uchodźców, jak bardzo im pomagają, jak wspierają Ukrainę, wpadłem na pomysł: skoro nie mogą przyjechać, zróbmy to sami, aby pokazać, że szanujemy Polaków. Więc posprzątaliśmy na cmentarzu w Szpanowie» – powiedział Roman Stasiuk, mieszkaniec pobliskiej Hruszwicy, deputowany Rówieńskiej Rady Obwodowej.

«Dziękujemy Polakom za pomoc w walce z rosyjskim okupantem» – rozmówca wyraził wdzięczność w imieniu wszystkich, którzy sprzątali cmentarz.

W pracach zrealizowanych przy wsparciu przewodniczącego Szpanowskiej Zjednoczonej Hromady Terytorialnej Mykoły Stolarczuka oraz Jarosława Kowalczuka, prezesa Centrum Kulturalno-Oświatowego imienia Tomasza Oskara Sosnowskiego w Równem, brali udział mieszkańcy Szpanowa i okolicznych wsi. Cmentarz oczyszczono z krzaków, gałęzi i śmieci, postawiono powalone krzyże i pomniki, zbudowano nowe schody. Do renowacji przekazano posąg Najświętszej Marii Panny, który przez wiele lat leżał w rowie w pobliżu cmentarza. Po odrestaurowaniu planowane jest zainstalowanie go w miejscu, w którym stał.

Cmentarz w Szpanowie. Fot. Roman Stasiuk

Cmentarz w Szpanowie. Fot. Roman Stasiuk

Kolejną miejscowością, w której Ukraińcy uporządkowali polski cmentarz, jest Rokitno w obwodzie rówieńskim. Zapytany, kto był pomysłodawcą posprzątania cmentarza, jeden z uczestników akcji, Wiktor Minicz, powiedział: «Pomysł zrodził się sam. Od chwili, gdy Rosja otwarcie zaatakowała Ukrainę, Polacy jako pierwsi zareagowali i przyjęli naszych ludzi, zapewnili im schronienie i środki do życia. Jednym ze sposobów, w jaki mogliśmy w tej chwili podziękować, było posprzątanie cmentarza».

Pan Wiktor jest przedsiębiorcą, jednym z założycieli organizacji pozarządowej «Nowa Rokitniwszczyna». Cmentarz porządkowało sześć osób, dorośli i dzieci. Mówi, że ze względu na to, że pomysł powstał spontanicznie, inicjatorzy nawet nikogo nie poinformowali o swoim zamiarze – po prostu zabrali się za robotę. «Chcielibyśmy podziękować wszystkim Polakom, którzy naprawdę dzisiaj pokazali, że Ukraińcy i Polacy to są bratnie narody. Jesteśmy ogromnie wdzięczni za schronienie dla naszych kobiet i dzieci oraz za pomoc, jakiej nam dzisiaj udzielają» – powiedział Wiktor Minicz.

Cmentarz w Rokitnie. Fot. Wiktor Minicz

Cmentarz w Rokitnie. Fot. Wiktor Minicz

Cmentarz w Rokitnie. Fot. Wiktor Minicz

W dowód wdzięczności dla Polaków cmentarz posprzątała także miejscowa społeczność w Żurawnikach na Wołyniu. Pisze o tym na Facebooku Oleksij Złatohorski, archeolog i wolontariusz, który od wielu lat porządkuje nekropolie wołyńskie. Przesłał do redakcji zdjęcia: «To nie jest odosobnione działanie, i to bardzo, bardzo cieszy. Zobaczyłem dzisiaj przypadkiem, kiedy przyjechałem po pomoc humanitarną dla obwodu kijowskiego. Kiedyś był tu las. Razem jesteśmy silni».

Cmentarz w Żurawnikach (dawniej Drużkopol). Fot. Oleksij Złatohorski

Cmentarz w Żurawnikach (dawniej Drużkopol). Fot. Oleksij Złatohorski

Wcześniej pisaliśmy o tym, że miejscowi mieszkańcy uporządkowali Polski Cmentarz w Hołobach oraz Polski Cmentarz Wojenny w Hajowem (dawniej Przebraże).

Anatol Olich
Zdjęcia udostępnione przez Romana Stasiuka, Wiktora Minicza, Oleksija Złatohorskiego