9 lutego minęło 60 lat od dnia śmierci biskupa Adolfa Piotra Szelążka, ostatniego ordynariusza diecezji Łuckiej przed agresją sowiecką na te tereny.
14 lutego w łuckiej katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła została odprawiona Msza Święta żałobna, której przewodniczył Jego Ekscelencja Arcybiskup Ivan Jurkovič, Nuncjusz Apostolski na Ukrainie.
Przed Liturgią p. dr hab. Włodzimierz Osadczy, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wygłosił referat pt. Diecezja Łucka i jej pasterz, biskup Adolf Piotr Szelążek, w którym wyeksponował życiorys biskupa Szelążka na tle realiów politycznych i religijnych tamtych czasów, a także naszkicował ich kontekst historyczny.
W uroczystościach uczestniczyli hierarchowie rzymskokatoliccy: ks. bp Bronisław Biernacki – ordynariusz diecezji Odesko-Symferopolskiej, ks. bp Marian Buczek – ordynariusz diecezji Charkowsko-Zaporoskiej, ks. bp Witalij Skomarowski – biskup pomocniczy diecezji Kijowsko-Żytomierskiej oraz gospodarz – ks. bp Marcjan Trofimiak, ordynariusz diecezji Łuckiej. Kościół Greckokatolicki reprezentował o. infułat Roman Behej z egzarchatu Łuckiego.
Głosząc homilię bp Marcjan Trodimiak podkreślił, iż biskup Szelążek został mianowany ordynariuszem diecezji Łuckiej w bardzo trudnych czasach. Na północnym wschodzie pojawiła się nowa granica, która oderwała od diecezji dużą ilość parafii, które znalazły się pod okupacją sowiecką. W roku 1939 granica ta przesunęła się dalej na zachód i w jej obrębie znalazła się wówczas cała diecezja. Nowa (sowiecka) władza zaczęła od tego, iż wyrzuciła biskupa z jego rezydencji. Rozpoczęły się prześladowania osób duchownych. 23 czerwca 1941 roku NKWD dokonała egzekucji więźniów łuckiego więzienia, które znajdowało się w dawnym klasztorze sióstr Brygidek. Zginęło wtedy ponad cztery tysiące osób. W tymże roku zaczęła się okupacja niemiecka, co nie polepszyło sytuacji nie zważając nawet na to, że biskup wysłał kilku księży na wschodnie tereny Ukrainy.
Najbardziej tragicznym dla diecezji Łuckiej był rok 1943. W samą tylko niedzielę, 11 lipca 1943 roku, zaatakowanych zostało jednocześnie ponad 160 miejscowości, wskutek czego zginęły tysiące katolików, zamordowanych również zostało 21 kapłanów.
W roku 1944 powróciła władza sowiecka. W 1945 r. biskup Szelążek został aresztowany, a w roku 1946 – dzięki interwencji Stolicy Apostolskiej – uwolniony i deportowany do Polski, gdzie zmarł 9 lutego 1950 roku.
Biskup Marcjan Trofimiak położył akcent na niezłomnej wierze i wierności biskupa Adolfa Piotra Szelążka, jak również kapłanów diecezji Łuckiej, którzy wierni swojemu powołaniu, nie zważając na prześladowania, służyli Panu Bogu i Kościołowi. Obecne odrodzenie życia religijnego na Ukrainie jest owocem ich bohaterstwa.
Biskup wspomniał również kapłanów diecezji Łuckiej – Antoniego Chomickiego, Władysława Bukowińskiego, Bronisława Drzepeckiego, Adolfa Kukurydzińskiego, Józefa Kuczyńskiego, Andrzeja Gładysiewicza, którzy przeszli przez gehennę łagrów stalinowskich i mimo to służyli Kościołowi do końca.
Na zakończenie homilii bp Trofimiak powtórzył, że my jesteśmy ich spadkobiercami, jesteśmy ich dziećmi.
Wiaczesław KRYSZTAL