Związki frazeologiczne: Gorące kartofle
Artykuły

Ze świecą szukać takiego, kto nie oglądałby filmowej opowieści o uroczym, zielonym stworze zwanym Shrekiem, który w życiu prywatnym jawi się być po prostu ogrem z bagien. Osobnik ów, wraz z nieodłącznym, serdecznym kolegą Osłem, doświadcza wielu przygód, poznaje nowych przyjaciół i podejmuje się mniej lub bardziej niebezpiecznych wyzwań.

Na świecie nie brak zagorzałych fanów Shreka, a cytaty z kolejnych odsłon tej produkcji wchodzą do potocznego języka oraz stają się kultowymi powiedzonkami. Mimo świadomości, że tak wielkie rzesze małych i dużych, młodych i starych ludzi kochają ten film, do głowy by mi nie przyszło zaliczyć do nich także niejakiego cyryla – patriarchę Moskwy.

I tu taka niespodzianka. Skąd o tym wiem? Już spieszę z wyjaśnieniami. Otóż w jednej z części serii pojawia się lord Farquaad, osobnik nikczemnego wzrostu i o równie nikczemnej duszy. Lord ów marzy o poślubieniu pięknej królewny, aby za jej przyczyną stać się prawowitym królem Duloc. Sęk tkwi jednak w tym, że królewnę trzeba oswobodzić z wieży pilnowanego przez smoka zamku. Niebywale groźna i krwiożercza smoczyca strzeże nadobnej Fiony dniem i nocą, a nieliczni śmiałkowie giną szybko i bynajmniej nie bezboleśnie.

Lord pragnie zostać mężem dziewczęcia, organizuje zatem turniej rycerski i ogłasza wszem i wobec, że zwycięzca owego zmagania dostąpi zaszczytu oswobodzenia Fiony. De facto Farquaad wysyła zbrojnego na misję samobójczą, na którą udać się sam oczywiście nie ma najmniejszej ochoty.

Klasyczny sposób na wyjmowanie gorących kartofli cudzymi rękami. Przemawiając do zgromadzonych rycerzy wygłasza takie oto zdanie: «Zapewne wielu z was zginie, ale jest to poświęcenie, na które jestem gotów». Ha! Pięknie powiedziane!

Zapewne to samo pomyślał sobie moskiewski hierarcha, albowiem w kazaniu popierającym ostatnie zarządzenia kremla dotyczące mobilizacji oznajmił, że śmierć na wojnie z Ukrainą ma moc zmycia wszystkich grzechów każdego rosyjskiego żołnierza, a droga do nieba stoi wówczas otworem.

Nie sposób nie zadać sobie i innym przy tej sposobności pytania: czy według cyryla taka śmierć w wojnie z Ukrainą zmywa także winę za grabieże domów, gwałcenie, torturowanie i mordowanie ukraińskich kobiet, mężczyzn i dzieci?

Stop! Stop! Chyba się zapędziłam. Przecież w narracji kremla rosyjscy żołnierze to bohaterowie i wyzwoliciele. Cały cywilizowany świat sprzysiągł się przeciw «trzeciemu Rzymowi» i pokojową operację nazywa wojną, a swoje własne filmowe inscenizacje przedstawia jako rzekome rosyjskie zbrodnie.

Tak. Sowiecka megalomania i kompletne niezrozumienie, jak funkcjonują kraje demokratyczne, mają się znakomicie. Wędrują dobrze znanymi stalinowskimi zbrodniczymi ścieżkami. A prowadzi ich nie tylko putin, jego propagandyści i generalicja, ale również jego świątobliwość cyryl.

Wyjmować gorące kartofle cudzymi rękami, czyli używać kogoś innego do działalności niebezpiecznej lub nieetycznej.

Ze świecą szukać kogoś lub czegoś – to znaczy poszukiwać kogoś lub czegoś wyjątkowego, rzadko spotykanego, prawie nieistniejącego.

Coś nie przychodzi komuś do głowy, czyli ten ktoś o tym w ogóle nie myśli.

Tkwi w czymś sęk, a więc w tym miejscu jest jakaś przeszkoda, problem, niedogodność.

Gabriela Woźniak-Kowalik,
nauczycielka skierowana do Łucka i Kowla przez ORPEG

Powiązane publikacje
Związki frazeologiczne: Jak (nie) zostać burakiem?
Artykuły
Na postawione w tytule pytanie odpowiedź wydaje się prosta i nader oczywista. Wszak wystarczy średnio rozgarnięty człekokształtny, choć czasem i to jest zbyteczne, albowiem całą pracę siania wykona sama matka natura. Do tego odrobina ziemi zwanej glebą, nieco wilgoci, słońca i cierpliwości w oczekiwaniu na plony, by po kilku tygodniach wyciągać z gruntu piękne, czerwone, kuliste a wielce zdrowe warzywko, powszechnie zwane burakiem.
26 lutego 2024
Związki frazeologiczne: Starość się Panu Bogu nie udała?
Artykuły
Zazwyczaj wypowiadamy te słowa w trybie oznajmującym, bez żadnych pytajników i wątpliwości. Smutno przy tym kiwając głową nad ponurym, pozbawionym radości starczym życiem, popadając w zadumę nad marnością tego świata. Stawiając pytajnik próbuję choć troszkę wsadzić kijek w mrowisko i sprowokować do nieco innego spojrzenia na wiek już bardzo dojrzały.
14 lutego 2024
Związki frazeologiczne: Rachunek sumienia
Artykuły
Początek roku traktujemy zazwyczaj jako nowe otwarcie. Czynimy wówczas święte postanowienia, zamykamy stare sprawy i staramy się ze wszystkich sił w ten umowny, nowy czas wejść z czystą kartą, na której będziemy zapisywali już tylko same wspaniałe i godne pochwały dokonania.
31 stycznia 2024
Związki frazeologiczne: Lans
Artykuły
W kawiarni, przy sąsiednim stoliku, dwa wystrojone, lub jak ktoś woli przebrane, plastikowe «glonojady» rozmawiały o planach na wypoczynek zimowy. Nie trzeba było mieć słuchu jak nietoperz, aby dowiedzieć się o czym mówią, ponieważ obie panie zupełnie bez żadnego skrępowania wypowiadały swe myśli w sposób jasny, prosty i głośny.
17 stycznia 2024
Związki frazeologiczne: Odezwa do rodziców
Artykuły
Z chwilą, gdy moje koleżanki zostawały młodymi mamami, ich zachowanie zaczynało przybierać przeróżne, dość dziwne formy, a tematy, wokół których toczyły się wszystkie rozmowy, wprawiały mnie w osłupienie.
09 stycznia 2024
Związki frazeologiczne: Malkontenci
Artykuły
Trochę dzisiaj popadało. Taki kapuśniaczek, nieco chłodny i jak to na deszczyk przystało – mokry. Liście już tak pod stopami nie szeleszczą i barwę swą złotą straciły, usłyszałam od rodaków, którzy porannym tramwajem do pracy zdążali wytworną konfekcją okryci. Wprawdzie niebo pochmurne ranek nowy przywitało, ale czy to powód, aby ze skwaszoną miną w dzień wczesny wkraczać?
19 grudnia 2023
Związki frazeologiczne: O stereotypach raz jeszcze
Artykuły
Odwiedziła mnie sąsiadka i znajoma w jednym. Mieszkamy obok już od dość dawna i z biegiem czasu zwyczajne dzień dobry zamieniło się w serdeczne powitanie. Wiemy, że na przysłowiową szklankę cukru czy soli możemy zawsze po sąsiedzku liczyć.
12 grudnia 2023
Związki frazeologiczne: Taki dzień
Artykuły
Odkąd tylko sięgam pamięcią, zawsze pierwszy dzień listopada kojarzył mi się z czymś niezwykłym. Z powietrzem lekko duszącym. Z wonią dymu pochodzącą z kiedyś białych woskowych, palonych świec, później z większych i mniejszych zniczy. Mieszała się ona z wiszącą w powietrzu wilgocią i zapachem opadłych, szeleszczących pod stopami liści.
03 listopada 2023
Związki frazeologiczne: Pękam z dumy
Artykuły
Z ręką na sercu przyznać muszę, że mam dość mocno krytyczny stosunek do rodaków, a zatem i do samej siebie. Z byle powodu nie zachwycam się współplemieńcami, a i do długiej oraz ciekawej historii własnego kraju mam zdroworozsądkowe, jak mi się wydaje, chłodne i wyważone podejście.
27 października 2023