Przygotowując do druku artykuł Tetiany Samsoniuk o Stanisławie Pacholczyku, policjancie z Równego skazanym w 1939 r. przez NKWD na osiem lat sowieckich łagrów, redakcji udało się nawiązać kontakt z jego wnukiem – Andrzejem Korusem z Wrocławia.
Zwróciliśmy się do niego z prośbą o uzupełnienie tekstu o jego dziadku.
Andrzej Korus od lat bada historię swojej rodziny. To dzięki niemu dzieciom Stanisława Pacholczyka udało się nawiązać kontakt z bratem Edwardem, którego po raz ostatni widzieli przed tym, jak zaciągnął się do Armii Andersa.
Stanisław Pacholczyk z kolegą na froncie francusko-belgijskim
Stanisław Pacholczyk w mundurze policjanta
W uzupełnieniu artykułu Tetiany Samsoniuk, opartego o akta śledcze NKWD dotyczące Stanisława Pacholczyka, jego wnuk przesłał następujące informacje.
«W czasie, kiedy mój dziadek Stanisław Pacholczyk przyszedł na świat, wieś nazywała się Gierlachowo. W późniejszym okresie (do teraz) nazywa się Gierłachowo. Można to sprawdzić w «Opisaniu Historyczno-Statystycznym Wielkiego Księstwa Poznańskiego» wydanym nakładem księgarni zagranicznej w Lipsku 1846 r. Tak też zapisane jest w dowodzie osobistym dziadka Stanisława oraz dokumencie z wojska» – napisał Andrzej Korus.
Dodał, że matką Stanisława Pacholczyka jest Anna z Wojciechowskich Pacholczykowa, urodzona w 1874 r. Informacji o niej nie było w aktach NKWD opracowanych przez Tetianę Samsoniuk.
Podano w nich natomiast, że bohater jej tekstu mieszkał w Równem przy ul. Wolskiej 3. Andrzej Korus uzupełnił te wiadomości: «W okresie międzywojennym Stanisław Pacholczyk zamieszkiwał wraz z żoną Wiktorią z Maćkowskich Pacholczykową (moją babcią, ur. w 1896 r.) w kilku miejscowościach na tzw. Kresach Wschodnich: w Kostopolu (na pewno w 1927 r.), w Bereźnem (na pewno w 1937 r.) oraz w Równem do chwili aresztowania we wrześniu 1939 r. Według informacji, które otrzymałem od babci Wiktorii oraz jej dzieci (w tym Stanisławy – mojej mamy), w Równem mieszkali na ul. Wolskiej pod numerem 7, natomiast pod numerem 15 mieszkali rodzice mojego taty Bolesława Korusa, męża najstarszej córki Pacholczyków – Stanisławy. Tak pamiętam z młodości».
Stanisław Pacholczyk – zdjęcie z dowodu osobistego
Dowód osobisty Stanisława Pacholczyka
Wyciąg ewidencyjny
Z informacji przesłanych przez Andrzeja Korusa, wynika także, że Stanisław Pacholczyk 11 kwietnia 1927 r. ukończył kurs przodowników policji w Szkole Policyjnej Województwa Kieleckiego. Posiadał następujące odznaczenia: Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (kwiecień 1929 r.), Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 (kwiecień 1930 r.), Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (lipiec 1938 r.) oraz Brązowy Krzyż Zasługi (lipiec 1938 r.).
Załoga posterunku Policji Państwowej w Kostopolu
Akt nadania Stanisławowi Pacholczykowi Medalu Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Dyplom nadania Stanisławowi Pacholczykowi Brązowego Medalu za Długoletnią Służbę
Akt nadania Stanisławowi Pacholczykowi Brązowego Krzyża Zasługi
«Po aresztowaniu we wrześniu 1939 r. został po kilku dniach przewieziony z Równego do Ostroga, gdzie go osądzono» – napisał Andrzej Korus. Natomiast w aktach śledztwa są wzmianki tylko o Równem.
Miejscem odbywania kary był obóz «Iwdiełag» koło Swierdłowska (od 1991 r. Jekaterynburg w Federacji Rosyjskiej). Stanisław Pacholczyk, jak podaje Andrzej Korus, nie dostał się do armii formowanej przez gen. Andersa: «Zmarł na tyfus w tzw. tranzycie (kwarantannie przed przyjęciem do armii) w 1942 r. Miejscowość nazywa się Janginiur koło Dżałał-Abadu w Kirgizji. W tym czasie formowała się tam 5 Dywizja Piechoty pod dowództwem gen. bryg. Mieczysława Boruty-Spiechowicza. Posiadam list od osoby, która pomagała pielęgnować dziadka Stanisława aż do śmierci. Do armii polskiej dostał się natomiast towarzyszący mu syn – Edward Pacholczyk».
MW
Zdjęcia udostępnione przez Andrzeja Korusa
CZYTAJ TAKŻE: