Jest takie magiczne miejsce w Krakowie, które każdy turysta lub przypadkowy przechodzień, przynajmniej raz, odwiedzić powinien. Wprawdzie nie uściśniemy już osobiście dłoni Tadeusza Boya-Żeleńskiego.
Nie zostaniemy przywitani obraźliwą mową powitalną, albowiem taka tu panowała tradycja, przez Jana Augusta Kisielewskiego, ani też nie usmaruje nas farbami Kazimierz Sichulski. Jednak na pewno dotkniemy magii, która niezauważoną aurę w tym miejscu rozpościera.
Mowa oczywiście o słynnej krakowskiej kawiarni - «Jamie Michalika» – mieszczącej się przy ulicy Floriańskiej 45, w której swoją siedzibę miał najsłynniejszy kabaret Młodej Polski – «Zielony Balonik». Wnętrze wprawdzie jest jak najbardziej kawiarniane, z pluszowymi, zielonymi kanapami, przyciężkimi fotelami i stołami oraz przyćmionym światłem leniwie sączącym się spod witrażowych abażurów.
Jednak każdy zauważy jego odmienność od wszystkich znanych mu tego typu miejsc. Już na pierwszy rzut oka dostrzeżemy niezwykłe, ni to obrazy, ni to freski zdobiące ściany «Jamy Michalika». Nieco dziwne, nieco karykaturalne, może czasem wielce groteskowe, ale magiczne i fascynujące.
Jednym z mistrzów pędzla, którzy ozdabiali przestrzeń lokalu, był Kazimierz Sichulski. To on wraz z Karolem Fryczem w 1910 r., podczas remontu kawiarni, namalował na ścianie «Sąd Ostateczny», nawiązujący do fresku Michała Anioła z Kaplicy Sykstyńskiej. Różnica polegała na tym, że na malowidle pojawiły się postacie z kabaretu i do tego całkiem nagie.
Przypomnijmy, że był to początek XX wieku. Dopiero po interwencji właściciela przybytku, aby nie gorszyć gromadzącej się publiczności, artyści zgodzili się domalować swoim golasom bieliznę. Innym szczególnym obrazem Sichulskiego, jaki możemy w tym miejscu zobaczyć, to «Kabaret szalony», na którym artysta przedstawił karykatury rozbawionych członków «Zielonego Balonika» sunących w radosnym, unoszącym się nad krakowskim Rynkiem korowodzie.
Kabaret «Zielonego Balonika», 1908 r. Public domain
Kazimierz Sichulski to jeden z najbardziej znanych malarzy, rysowników i grafików Młodej Polski. Artysta, dzięki swojej fascynacji folklorem, a zwłaszcza huculszczyzną, pozostawił po sobie niezwykle bogatą kolekcję płócien, rysunków i szkiców dokumentujących ten niezwykły obszar kultury.
Swój talent artystyczny rozwijał na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem tak wspaniałych mistrzów jak: Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański i Józef Mehoffer. W czasie studiów Sichulski wraz z Fryderykiem Pautschem wybrał się na wycieczkę na Huculszczyznę. Wrócił z niej zakochany po uszy i absolutnie dozgonnie we wszystkim, co z tym regionem było związane.
Huculska drużka, 1906 r. Public domain
Niebywałą fascynację huculskimi obrzędami, strojem, religijnymi tradycjami można odnaleźć na wielu płótnach malarza. Ponadto utrwalał, jakże piękne, pejzaże oraz martwe natury. Ten wyjątkowy artysta zasłynął także jako znakomity karykaturzysta. Tę formę doprowadził wręcz do perfekcji posługując się wyraźnym, czarnym konturem. Te dowcipne rysunki zachwycały zwięzłą i jednocześnie żartobliwą charakterystyką postaci potraktowanych przez artystę z łagodną uszczypliwością.
Wernisaże tych prac Sichulskiego zawsze przyciągały tłumy. Wystawa wizerunków członków galicyjskiego parlamentu została przyjęta w Wiedniu jako wydarzenie kulturalno-towarzyskie. Osiemdziesiąt karykatur najwybitniejszych ministrów, posłów, dziennikarzy narodowości niemieckiej, polskiej, czeskiej, włoskiej, słoweńskiej i ukraińskiej podziwiały rzesze widzów.
Karykatura Kornela Makuszyńskiego, 1910 r. Public domain
Styl Kazimierza Sichulskiego, jak na Młodą Polskę przystało, ukształtowała wiedeńska secesja. Łagodne, miękkie, giętkie linie podkreślone plamami nasyconego koloru sprawiają, że patrząc na prace tego artysty odpoczywamy odpływając gdzieś za siedem gór i rzek, aby rozum i serce oddać we władanie bliżej nieokreślonych marzeń.
Anioł, rok nie znany. Public domain
Gabriela WOŹNIAK-KOWALIK,
nauczycielka skierowana do Łucka i Kowla przez ORPEG
CZYTAJ TAKŻE:
ABC KULTURY POLSKIEJ: WOJCIECH GERSON – CZŁOWIEK RENESANSU
ABC KULTURY POLSKIEJ: MARIA JAREMA – ABSTRAKCJA JEST WOLNOŚCIĄ
ABC KULTURY POLSKIEJ: WILCZY MALARZ
ABC KULTURY POLSKIEJ: EDWARD DWURNIK – MISTRZ SZCZEGÓŁU
ABC KULTURY POLSKIEJ: WIELKANOC NA PŁÓTNACH MISTRZÓW
ABC KULTURY POLSKIEJ: PAPCIO CHMIEL
ABC KULTURY POLSKIEJ: WITOLD PRUSZKOWSKI – SPÓŹNIONY ROMANTYK POLSKIEGO MALARSTWA